“Deze actie is niet bedoeld omdat we zoveel mogelijk boetes willen uitdelen; we willen het aantal verkeersdoden en -gewonden terugdringen door mensen bewust te maken van het gevaar van te hard rijden. We willen het verkeersslachtoffercijfer het liefst terugbrengen naar nul. Daar staan we voor.” Aan het woord is Bart Mannens, operationeel leidinggevende team verkeer Zeeland-West-Brabant en al sinds 2018 betrokken bij deze Europese Flitsweek. De week sluit aan bij het thema ‘snelheid’ van Roadpol, een samenwerkingsverband van 29 Europese politiekorpsen, waaronder Nederland, Duitsland en België. Ook in andere landen vonden afgelopen week massaal snelheidscontroles plaats. 

Nut van de actie

“Deze actie is opgezet in het kader van de verkeersveiligheid”, zegt Bart. “We willen bewustwording creëren bij de automobilisten en tegelijkertijd aan de burgers laten zien dat we als politie ook echt aandacht hebben voor het veiliger maken van onze wegen.” Ongeveer één op de drie dodelijke verkeersongelukken komt door een te hoge snelheid. De afgelopen week werden er in de eenheid Zeeland-West-Brabant 42.234 passanten gecontroleerd, daarvan reden er 3185 te hard, zo’n 7,5 procent. Ook werd er 13 keer een rijbewijs ingevorderd. Ook in de eenheid Oost-Brabant vonden snelheidscontroles plaats. Hier werden 17.890 passanten gecontroleerd, waarvan er 1508 hardrijders bekeurd (8,4%) en werden er 7 rijbewijzen ingevorderd. De meeste snelheidsovertredingen werden begaan binnen de bebouwde kom. De plek waar je de meest kwetsbare verkeersdeelnemers treft. Ter illustratie: een botsing met 50 km/u staat gelijk aan een val van de derde verdieping van een flatgebouw. Als iedereen in Nederland zich aan de snelheidslimiet zou houden zouden we 25-30% minder letselslachtoffers hebben. “We hebben in Brabant heel veel ernstige aanrijdingen waarbij mensen ernstig letsel oplopen of zelfs overlijden. Die cijfers liggen hoog en die willen we terugdringen. En dat doen we onder andere door middel van snelheidscontroles. Natuurlijk is het nooit leuk als je een boete krijgt, maar er vallen echt minder verkeersslachtoffers in zo'n week en dat is natuurlijk al een enorme winst”, vindt Bart. 

Hoe komt Brabant aan zoveel verkeersslachtoffers? 

Bij ruim 90% van de verkeersongevallen speelt gedrag een belangrijke rol. Te hard rijden is zulk risicovol gedrag. Snelheidsovertredingen zijn de hoofdoorzaak van de ongeveer 25.000 dodelijke verkeersongevallen per jaar in Europa. Brabant scoort geen goed rapportcijfer in deze. In 2024 vielen er in de provincie 114 dodelijke verkeersslachtoffers. Dat zijn er 6 minder dan in 2023, maar opnieuw het hoogste aantal van Nederland. Hoe komt het dat Brabant zo slecht scoort? Bart: “We hebben een van de grotere werkgebieden van Nederland en als ik naar mijn eenheid kijk, dan is het ook de diversiteit die zorgt voor een hoog cijfer: van dorpen tot grote steden, met een heel divers wegennet en allerlei soorten voertuigen, van vrachtverkeer tot tractor. Dat maakt het een complex gebied.” 

Met zorg gekozen 

De plekken die gekozen worden voor de snelheidscontroles zijn niet lukraak. Bart: “Samen met mijn collega Michiel Elzerman ben ik teamleider op dit project. Hij houdt zich vooral bezig met cijfers en analyses en weet precies waar de controles extra hard nodig zijn. We gaan specifiek voor de plekken waar én hard gereden wordt én veel verkeersongevallen plaatsvinden. Maar dat is niet het enige wat we met die cijfers doen. Wanneer blijkt dat het aantal verkeersslachtoffers op een bepaalde weg heel groot is, geeft Michiel een advies terug aan de wegbeheerder om bijvoorbeeld de inrichting van de weg dusdanig te veranderen dat de gevaarzetting minder hoog is.” 

Meer bewustwording creëren 

Hoewel er flink wat bonnen uitgeschreven werden, waren de meeste Nederlanders op de hoogte dat er deze week meer snelheidscontroles zouden plaatsvinden. Is dat wel handig? Bart: “Door de week van de extra controles aan te kondigen, proberen we meer bewustwording te creëren. We willen mensen in deze week informeren en inspireren, door ze bewust te maken van wat rijgedrag kan doen. We weten ook wel dat mensen gebruikmaken van apps zoals Flitsmeister. Ik vind dat geen probleem, als mensen zich hierdoor aan de snelheid houden, hebben we ook ons doel bereikt.” Op woensdag was er een zogenaamde ‘Flitsmarathon’, waarbij een etmaal lang op snelheid gecontroleerd is. Bart: “We hebben geen extra blik met personeel dat we kunnen opentrekken voor deze week, maar bijna al onze werkopdrachten stonden in het kader van de week van de snelheid. Het gaat ons niet om de hoeveelheid bekeuringen, het gaat ons om het verhogen van de verkeersveiligheid. Realiseer je rol in het verkeer en dat je daardoor een belangrijke verantwoordelijkheid hebt ten opzichte van andere verkeersdeelnemers.” 

Wist je dat... 

• De gereden snelheid heel veel impact heeft op de stopafstand van een voertuig? 
• De gemiddelde reactietijd ligt tussen de 1 en 2 seconden? 
• Hoe harder je rijdt, hoe langer het duurt voordat je voertuig tot stilstand komt? Rijd je 50 km/u en moet je plotseling stoppen? Met een reactietijd van 1 seconde leg je nog ongeveer 27,7 meter af voordat je stilstaat. 
• ABS de remweg niet verkort, maar alleen de auto beter bestuurbaar houdt?