‘Mensen hebben allerlei smoesjes wanneer ze te hard rijden’, vertelt Van de Velde. ‘Ik heb weleens gehad dat iemand 45 kilometer per uur te hard ging. Wat bleek? Hij moest nodig plassen, zo vertelde-ie, toen we hem bij het tankstation staande hielden. Dat was een duur plasje.
Bestuurders zijn eigenlijk nooit boos als ik ze aan de kant zet. Ze weten vaak goed dat ze niet goed bezig zijn. Eén keer was iemand minder blij. ‘Ga nou maar boeven vangen’, zei hij toen ik een proces verbaal uitschreef omdat hij te hard reed. Ik wachtte even en reageerde: ‘Meneer, ik heb er net een gevangen.’ Toen keek-ie me aan. Een lichte grijns verscheen op zijn gezicht. ‘Ja, je hebt gelijk ook.’
Hoe ben je ooit bij de politie terechtgekomen?
‘Na mijn militaire dienst wilde ik graag bij de politie. Helaas werd ik niet aangenomen. Ik ging bij de NS aan de slag, waar ik 35 jaar heb gewerkt. In 1984 meldde ik me aan als reservist bij de Rijkspolitie. Toen ik in 1999 overbodig werd bij de NS, wilde ik het een kans geven: ik solliciteerde bij de politie. Ik werd aangenomen. Ik was van 1999 tot aan mijn pensioen in 2009 in dienst, bij de afdeling verkeer.
Het verkeer heeft me altijd gefascineerd. De wetgeving, de materialen waarmee je werkt, het op de weg zijn, het grote doel om minder verkeersslachtoffers in Nederland te krijgen. Toen ik met pensioen ging, vond ik het zonde om al mijn ervaring weg te gooien. Gelukkig ben ik al die jaren politievrijwilliger gebleven, zodat ik volgend jaar juni mijn 40-jarig jubileum kan vieren.’
Is het een intensieve hobby?
‘Er zijn weken dat ik vijf dagen per week bezig ben, maar ook periodes van maar één dag per week. Ik zou niet anders willen: het verkeer is écht mijn hobby. Het is een fijn idee betrokken te blijven bij het waarborgen van de verkeersveiligheid.
Mijn werk is heel divers. Bij grootschalige verkeerscontroles bedien ik de ANPR: de camera van de automatische kentekenplaatherkenning. Ik sta niet meer langs de weg voor statische controles. Op mijn leeftijd is het niet fijn om in de kou te staan… De dynamische klussen doe ik graag, zoals de Ogen op de Weg-actie. Ik ben ook nog steeds volledig gecertificeerd en als ik op pad ga volledig bewapend. Ik draag een wapen, handboeien, pepperspray, een wapenstok en soms een stroomstootwapen.’
Hoe doe je dat als je met de Ogen op de Weg-actie op pad gaat? Dan ga je in burger.
‘Dan heb ik een spijkerjasje. Eentje van zeker 25 jaar oud, die ik altijd draag als ik in burger werk. Jaren geleden heb ik mijn vrouw om hulp gevraagd: ze heeft een speciaal zakje in mijn jasje genaaid, daar past mijn wapenstok in. In de rechterjaszak zitten mijn handboeien. In de borstzakjes mijn pepperspray en de reservekogels voor mijn pistool. Mijn pistool draag ik onder mijn kleding in een holster. Of ik uniek ben met mijn jasje? Ha, nee. Iedereen heeft zo zijn eigen creaties.’
Je doet al sinds het begin, in 2020, mee met de handhavingsactie. Waarom vind je het zo belangrijk?
‘Ik wil helpen om de veiligheid in het verkeer te verhogen. Er zijn te veel mensen niet meer met autorijden bezig: ze brengen hun make-up aan, lezen nog snel de laatste papieren voor een vergadering of appen en bellen met hun telefoon.
Ik ben blij dat we met de politie in een touringcar op pad gaan, zodat we in een auto of vrachtwagen kunnen kijken. Of we zetten MONOcams op een viaduct die foto's maken als ze zien dat een bestuurder een mobiel in de hand heeft. Ik snap dat het voor mensen niet leuk is om zo’n bekeuring te krijgen. De boetes zijn erg duur. Maar de bestuurders veroorzaken het zelf. Bij een te hoge snelheid is het ook niet zo dat ze opeens zware schoenen aan hebben en dat het gaspedaal vanzelf dieper ingedrukt wordt.’
Heb je het gedrag in het verkeer de afgelopen jaren erger zien worden?
‘Ik heb het idee dat mensen sneller zijn afgeleid. Ik kan dat niet hard bewijzen. Mensen worden wel steeds slimmer. Ze houden hun mobieltjes steeds lager, zodat het moeilijk te zien is vanuit een voorbijrijdende auto.
En dat terwijl ze geen idee hebben wat een auto aflegt per seconde. Bij 36 kilometer per uur is dat al 10 meter per seconde. Heb je het over 72 kilometer per uur, dan is dat 20 meter. Als je dan al te hard rijdt, je dicht op je voorganger zit én je bent afgeleid, dan ben je te laat om te remmen. Daarbij tellen je reactiesnelheid en de remvertraging ook nog mee. Voordat je het weet, rijd je boven op de auto van je voorganger.’
Volgend jaar ben je veertig jaar vrijwilliger bij de politie. En dan?
‘In juni vier ik mijn jubileum. Mijn voornemen is om nog heel 2024 vol te maken. En dan moet ik het bekijken. Als vrijwilliger ben je verplicht om je certificering op peil te houden. Ik moet ook toetsen afleggen, zoals de schiettoets en de theorietoets van geweldbeheersing. Als ik die niet haal, dan is het feestje afgelopen. Zo simpel is het.
Maar ik heb nog een andere hobby, hè: mijn miniatuurtreintjes. En mijn vrouw en ik hebben thuis nog genoeg te doen. Achter de geraniums zitten kan dus altijd nog. En die verwelken ook weer. Dus nee: ik ben niet bang dat ik stil kom te zitten.’